W 50tych lětach, 8. junija 1952 su załožyli w DDR prědne rolnikaŕske prodrustwo, prědnu LPGeju. Pśisamem źaseś lět jo to pón trało, nježli stej mógałej SED a kněžaŕstwo k wěsći daś, až wobstoje w cełem kraju za „socialistiskim nalěśim“ 1960 wšuźi we jsach prodrustwa. Jano wót měrca do maja 1960 jo jadnab 500.000 burowkow a burow „pśistupiło“ tym prodrustwam. Wětšy źěl z nich njejo to pšawje kśěł, ale politiski a propagandistiski śišć jo był pśemócny. Pó tysacach su dla togo wopušćili swój dwór a wuběgnuli do pódwjacora.

Teke w serbskich jsach jo se wšo to wótměło a stało. W Smogorjowje – tak cytamy w Casniku – su na pśikład 10. junija 1958 załožyli prodrustwo z mjenim „Oberspreewald“, wósym luźi ze styrich žywnosćow jo jomu pśisłušało. LPG jo wobźěłała 25 hektarow, a jogo pśedsedaŕ jo był Alfred Broniš. To groni, až jo był how zachopjeńk prodrustwowego źěła wjelgin śěžki, až su kśěli burowki a bury lubjej dalej sami wóstaś ze swójimi groźami, pólami a łukami.