Ewangelske Górnoserby su we historiji wjele trajnych a wusegajucych slěźenjow a statkow za Dolnu Łužycu wugbali. Myslim se how na pśikład na Arnošta Muku, Handrija Zejlerja, Jordanojc dynastiju, fararja Imiša a drugich. A źinsa comy wósebnje spominaś na wědomnostnika, fararja, zběrarja, ale wósebnje publicista a wudawarja Jana Arnošta Smolerja (dalej dolnoserbski Smolaŕ), ako jo měł w juniju swój 140. pósmjertny źeń. Arnošt Smolaŕ jo se naroźił we srjejźnej Łužycy. Starjejšej stej śěgnułej do Łaza (Lohsa), źož jo pśed někak 150 lětami jaden centrum serbskego kulturnego žywjenja był. Dopomnjejmy se na to, až jo tam faraŕ a basnik Handrij Zejler skóro 40 lět statkował. Gaž jěźomy źinsa do Łaza, móžomy tam woglědaś do Doma Zejlerja a Smolarja ned na marku pśi cerkwi. Blisko stoj teke pomnik za Handrija Zejlerja. We wustajeńcy nadejźomy zajmne eksponaty ze žywjenja wobeju patriotowu. Spěchowańske towaristwo stara se wó wšo.