Prědne lěta pó wójnje jo to serbske dožywiło wjeliki rozmach. 1946 jo w Dolnej Łužycy se załožyła Domowina, kótaraž jo wó serbske zajmy wójowała. Serby su měli naźeju, až maju nowu šansu za woplěwanje a nałožowanje serbskeje identity. Protokole z pósejźenjow a wobradowanjow Domowiny wótbłyšćuju te wše procowanja. Južo kóńc 40tych lět jo Domowina nastajiła program za šyrjenje wědy, wósebnje stawiznow, wóžywjenje serbskeje kultury, a pśedewšym rěcy, a to rowno tak w Górnej, Srjejźnej ako we Dolnej Łužycy.

Serbske kurse su se chopili nejpjerwjej w Górnej Łužycy a to južo 1949. W nazymje jo Jurij Měrčink, direktor nowo załožoneje Serbskeje ludoweje uniwersity (SLU) pśewzeł prědnu serbsku kubłarnju w Chrósće w Górnej Łužycy. Tam jo se pśigótowański kurs za dolnoserbsku rěc pśewjadł. Tencas jo Karlo Jordan z Dolneje Łužyce tam wuwucował. Juri Winar jo był zagronity za muzikowe kubłanje.